Oekraïne en verzekeringen

Met lede ogen volgen we allemaal de Russische inval in Oekraïne. De situatie verandert voortdurend en heeft invloed op veel zaken in onze maatschappij. Nieuwe sancties die door de EU worden opgelegd hebben tevens effect op verzekerden en hoe verzekeraars moeten omgaan met de wet- en regelgeving. Daarom willen we u op deze pagina graag informeren over de situatie in Oekraïne in relatie tot verzekeringen. Heeft u vragen? Neem dan vooral contact met ons op! Wij helpen u graag.

Sanctiewet- en regelgeving

De sanctielijsten worden regelmatig aangepast op basis van verscherpte sancties door onder andere de Verenigde Naties (VN), de Verenigde Staten (VS) en de Europese Unie (EU). Bedrijven en vooral financiële instellingen, waaronder verzekeraars, moeten momenteel extra alert zijn op toevoegingen aan de sanctielijsten in verband met de oorlog tussen Oekraïne en Rusland.

Sanctiewetgeving en verzekeraars

Onder de Nederlandse Sanctiewetgeving is het verboden om bij te dragen aan ondersteuning van een activiteit of transactie van een persoon, entiteit of land op de sanctielijsten. Er staan hoge boetes op het niet naleven van deze wetgeving. Voor verzekeraars is het van belang dat zij bij het aangaan van een verzekering, tijdens de looptijd en voor uitkering nagaan of de bij de verzekering betrokken personen (bijvoorbeeld de verzekeringnemer, de uitkeringsgerechtigde of de uiteindelijk belanghebbende) op een sanctielijst staan. Deze regels gelden ook met betrekking tot andere zakelijke relaties, zoals schadeherstelbedrijven of het cateringbedrijf op kantoor. Dan mag er geen zakelijke relatie worden aangegaan, zoals een verzekering sluiten. Ook mag er niet worden betaald of uitgekeerd. Een ‘hit’ moet bovendien worden gemeld aan de toezichthouder.

Nederlandse verzekeraars leven sancties na die door de EU zijn opgesteld naar aanleiding van de situatie in Oekraïne. Sancties zijn dwingende instrumenten die worden ingezet als reactie op schendingen van onder andere het internationaal recht. In dit geval vanwege de oorlog in Oekraïne.

Particulier

Naar Oekraïne reizen

Als u naar Oekraïne wilt reizen is het belangrijk dat u altijd het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse zaken volgt. Het reisadvies van het Ministerie van Buitenlandse zaken is leidend voor reisverzekeraars en kan gevolgen hebben voor de dekking van uw reis- en annuleringsverzekering. Bij twijfel of vragen kunt u altijd contact met ons op nemen.

Reisadvies Oekraïne aangescherpt

Voor Oekraïne geldt vanwege de Russische inval momenteel een rood reisadvies (zeer ernstige veiligheidsrisico’s). Dat betekent dat het gevaarlijk is om naar dit land te reizen. De overheid heeft aangeraden om er in geen geval heen te reizen en heeft duidelijk gemaakt dat zij niet kunnen helpen. Ook voor aan Oekraïne en Rusland grenzende landen zijn aangescherpte reisadviezen uitgegeven.

Reisverzekering

Bent u op dit moment in Oekraïne? Registreert u zich dan bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Zo weten zij dat u in het land bent en daarmee blijft u op de hoogte van de laatste informatie. Als het reisadvies rood is, zoals dat van Oekraïne, dan biedt uw reisverzekering soms geen dekking voor schades die u oploopt wanneer u ervoor kiest om tóch af te reizen.

Annuleringsverzekering

Meestal is er geen dekking op de annuleringsverzekering, omdat u de reis liever niet meer maakt. Neem contact op met uw reisbureau, touroperator of vervoersmaatschappij om te overleggen over de mogelijkheden. U hebt altijd het recht de reis te annuleren. Maar houd er rekening mee dat u verplicht bent de reissom te betalen die u op dat moment verschuldigd bent.

Rechtsbijstandverzekeringen

Het conflict in Oekraïne kan ook leiden tot juridische problemen. Denk aan problemen met geboekte of geannuleerde reizen, leveranciers die gekochte goederen niet leveren of afnemers die bestelde artikelen niet in ontvangst kunnen nemen. Rechtsbijstandsverzekeraars staan in die gevallen voor hun klanten (zowel particulier als zakelijk) klaar en helpen hen verder.

Auto- en motorrijtuigenverzekeringen

Het Nederlands Bureau Motorrijtuigverzekeraars meldt dat er consequenties zijn nu meerdere Russische banken zijn/worden uitgesloten van SWIFT:

• Schade door een Russisch gekentekend voertuig aan een Nederlands gekentekend voertuig en/of inzittende daarvan, veroorzaakt in een ander groene kaart-land dan Rusland, wordt vergoed.
• Schade veroorzaakt door een Russisch gekentekend voertuig in Rusland kan leiden tot vervelende situaties, omdat betaling van de schade door Russische autoriteiten als twijfelachtig gezien kan worden. Op dit moment is het nog onduidelijk of dit vergoed kan worden.
  Van overige situaties is nog onbekend wat de gevolgen zijn. Het Verbond adviseert om niet naar/door Rusland of Belarus te rijden.

Zakelijk

Kredietverzekeringen

Het risico dat een bedrijf loopt wanneer het producten of diensten levert aan debiteuren gevestigd in de Oekraïne en deze prestaties pas na levering hoeven te worden betaald (zogenoemd ‘handelskrediet’), is als gevolg van de oplopende spanning in de regio verder toegenomen. In reactie op de ontwikkelingen is het goed om dit risico te heroverwegen en mogelijk maatregelen te treffen, bijvoorbeeld door nieuwe leveringen te doen op basis van vooruitbetaling of door het verkrijgen van aanvullende garanties. De dekking die kredietverzekeraars bieden aan leveranciers kan als gevolg hiervan verder worden aangepast, zowel in termen van beschikbare dekkingscapaciteit als op het gebied van premie en voorwaarden.

Cyberverzekeringen

Cyberverzekeringen richten zich niet specifiek op bedreigingen uit een land of regio en kennen daardoor in de regel geen specifieke uitsluiting(en). Maar, ‘oorlog’ kan in sommige gevallen opgenomen zijn als uitsluiting. Bij twijfel of vragen hierover kunt u altijd contact met ons opnemen.

In het algemeen geldt:

• Houd u aan de basismaatregelen cybersecurity. De digitale aanvallen in de Oekraïne verschillen in methodiek, dit onderstreept de noodzaak van het naleven van de basismaatregelen.
• De AIVD en het MIVD hebben recent een publicatie uitgebracht waarin ze zeven momenten benadrukken waarin een cyberaanval door statelijke actoren gestopt kan worden. Dit kan helpen uw digitale weerbaarheid tegen statelijke digitale aanvallen te verhogen.
• Houd monitoring en detectie in de gaten. Neem bij verdacht netwerkverkeer contact op met het Computer Emergency Response Team (CERT) voor uw sector of het NCSC (indien uw bedrijf deel uitmaakt van een als ‘vitaal’ aangemerkte sector).
• Let specifiek op de basismaatregel ‘segmenteer netwerken’. Vooralsnog worden cyberaanvallen gericht ingezet in de regio Oekraïne. Voorkom dat een gerichte digitale aanval op een instantie in de regio overslaat op systemen.

Bron: Verbond van Verzekeraars

Transportverzekeringen

Ook de transportsector heeft te maken met de inval van Rusland in Oekraïne en het afsluiten van het luchtruim, waterwegen en grenzen. Security officers van rederijen krijgen vanuit de kustwacht direct signalen door vanuit het ministerie over aanvullende maatregelen die gelden bij een verhoging van het dreigingsniveau. Oekraïne is voor zeeschepen inmiddels afgesloten gebied. De in goederentransportverzekeringen gebruikelijke oorlogsclausule (M3) is in werking getreden. Dit heeft meestal gevolgen voor de dekking.

Verbod op verzekeren van schades door molest

Het is een reguliere schadeverzekeraar met zetel in Nederland verboden om schades te verzekeren die zijn veroorzaakt door of ontstaan uit een gewapend conflict, burgeroorlog, opstand, binnenlandse onlusten, oproer of muiterij die zich in Nederland voordoet. Het verbod geldt alleen voor verzekeraars onder Nederlands toezicht. Bijkantoren van buitenlandse partijen kunnen voor Nederlandse klanten wél dekking bieden tegen vormen van molest.

Molest zijn grootschalige, door menselijk handelen veroorzaakte, gewelddadige calamiteiten. Oorlog en andere grootschalige calamiteiten zijn vaak uitgesloten van dekking vanwege het cumulatierisico en het mogelijk in gevaar brengen van de financiële stabiliteit van verzekeraars. Sommige vormen ervan zijn dan ook  wettelijk geregeld.

Voor onderlinge verzekeraars is een wettelijke uitzondering gemaakt. Voor die verzekeraars geldt het hierboven beschreven verbod niet. Daarbij gaat het specifiek om onderlinge waarborgmaatschappijen met zetel in Nederland en ondernemingen op onderlinge grondslag met zetel buiten Nederland die uitsluitend schadeverzekeringen aangaan met betrekking tot schade die veroorzaakt kan worden door, of ontstaan uit, gewapend conflict, burgeroorlog, opstand, binnenlandse onlusten, oproer en muiterij.

In zee-, transport-, luchtvaart- en reisverzekeringen is het wel toegestaan risico’s van molest te verzekeren in de algemeen gebruikelijke molestclausules zolang De Nederlandsche Bank (DNB) daartegen geen bedenkingen naar voren heeft gebracht.

Bron: Verbond van Verzekeraars

Kunnen wij u helpen? Neem dan vooral contact met ons op! U kunt ons bellen op 088- 688 3700.